Mobile Infection

[ 26 September, 2009 | 12 comments ]

Mobile Handset hi tunlaiah chuan natna inkaichhawnna awl ber leh tam ber a ni ta tih CMRI (India) Research chuan an proved ta a. A bikin Hospital-a thawk leh damlo leh damlo awmpuitute an ni bik a. Chuvangin, eng natna pawh nise inkaichhawn loh i duh chuan mi handset hmang mai mai suh. T.B. i vei palh hlauh ang e. Swine Flu-te, hritlangte, viral (Japanese Encephalities)-te venna chu mi handset hmang lo mai rawh.
- Dr Thangchungnunga, MS (Ortho)

Bawlhhlawh Paih dan tidanglam dawn

| 10 comments ]

Pu Zodintluanga, UD & PA Minister chuan Carbage Trailer dahna veng VC-te kokhawmin tun aia bawlhhlawh paih dan felfai zawk a sawipui a. Tuna Carbage Trailer enkawl dan hi felfai tawk lo leh tha tawk loin an hria a. October 2009 atang chuan heng Carbage Trailer-te hi lakbo a ni ang a, tunhma ang khan bawlhlawhte chu Motor-in a khawnkual leh dawn a ni.
He inhmuhkhawmah hian Dawrpui VCP Pu Zosangzuala pawh telin kan vengin Bawlhhlawh kan buaipui zia leh harsatna tam tak kan tawh thu chiang takin a sawi a. Fai inelna pawh Dawrpui Khawtlang tan chuan awmzia a neih ve loh thute a sawi lang a ni.

Pu Lalliana kan chan ta

| 4 comments ]

A chanchin : Pu Lalliana hi Kapbuaia (L) leh Kutzami (L) te karah lo piangin, unau mipa 3 leh unau hmeichhia 5 a neia, kum 1962-ah Aizawlah a lo luta, Pu Lalhmingthanga (L) leh Pi Lalliani (P&Sons) te rawn belin a thih thlengin a awm ta a ni.
Inngaitlawm leh hniam taka khawsa n nghet takin Kohhran a bel a, a theih chhung chu Sunday School lawmman pawh a la ve thin a ni. Pathian thu-ah piantharnate pawh a chang tawh a. Kum 1976 khan Pi Lalliani fate Bangalore-ah kum khat chhung zet a zu awmpui a, Pi Lalliani chhungkaw member pangngai ang takin a khawsaa, thil tul apiang thawkin chumi hnuah dawr a enkawl a, neitu ber angin a khawsa a, a dawr enkawl chhung ringawt pawh hi kum 30 chhung lai a ni ve ta.
A nat dan : Kum 15 lai kalta atang khan zunthlum leh kal (Kidney) natna hian a lo tibuai tawh a, Shillong leh Guwahati-ah te pawh enkawl thin a ni, Aizawl Civil Hospital leh Hospital hrang hrangah enkawl niin Civil Hospital-ah enkawl leh a ni a, a dinhmun pawh tha chho viaua hriat niin, amaherawhchu 24 September (Ningani) zing dar 7:00 khan a chau thut a, Chatuan ram min pansan zui ta mai a ni.

Pum Na/Pum Nuamlo

[ 21 September, 2009 | 10 comments ]

- Dr Thangchungnunga, MS (Ortho)
Tunlai hian mi reng reng mai hi pum nuamlo ţeuh nei deuh vek mai kan ni ta mai hi chhut chiang ve deuh teh ang, nuam a ram a awmlo, taksa dam thlap pawh awmlo, natna chhan tur thil engmah ti bawk silo hi enge a chhan?

A chhanna hmasa ber chu, 'khawpui changkan hri' ti ila a dik ber ang. Kan changkanna hian natna min siam hnem ta lutuk a ni. Australia hnam mawlho (Aborigines) ho chuan ‘Mihringte hian Development hi an hrethiamlo a ni - Bawng vulh thau, ran talhna lam pana kal dum dum ang an ni’ an ti. Chuvang chuan ramhnuaia an Original anga awm khu an duh tlat a ni. A dikna chen chu a awm a. Kan changkanna hian natna chu min siam belh teh meuh mai.

Kan ei ţeuh a, kan ţhu nileng a, Dawrpui aţanga Treasury/Khatla kal tur pawhin Motor zel kan duh a, kan taksa ruhrel leh tihrawl hi a nih tur anga che vek tura duan a ni a. Mahse, kan changkan avangin Computer hmaah nilengin kan ţhu a, tihrawl ţhenkhat a che miahlo a, a ţhen an ţang ţeuh a, dar kham, kawng kham kan sawi reng a, kuhva leh eng ilo kan ei ve reng mai a. Hun awmze neilovin thil kan ei reng a, kut silfai kan uar lova, natna hrik kan eitel a, kuhva kan han ei ngat phei hi chu eng anga bal nge pawh hriatloh bang, ban, ţhutthleng engkim maiah kut kan han tat a, hei hian Santen benvawn hrang hrang - Giardiasis, Ameobiasis leh a dang tamtak kan eitel ţhin a.

Chu chuan pum nuamlo ţiuh ţeuh a siam a, ek a dik thei lova. Tui kan in tam peih si lova, Mit(Gall Bladder) a lungte, Kal (Kidney) a lungte awm nen a rei deuh va, thau a lo chhah a, Cholesterol a lo sang a, BP a lo sang a, Diabetes a lo hnai a, Heart Attack a lo lang leh ţan a, a chhia lam hlir kan khawlkhawm ta ţun mai a ni.

A invenna ber chu Excercise lak ţhat a, kut leh eitur silfai ţhat leh ei leh in chintawk leh awmze neia ei tum a in zir ve a ngai ta a ni. Sap an kan chak bawk a, Sap tihdan hi ching ve tak tak tawh ang u.

Pi Ronguri kan chan ta

| 6 comments ]

Pi Ronguri w/o V.L.T. Muana Dawrpui 'S' chu kalna avangin Kolkata-ah September ni 19 zan khan a boral a. Ni 21 September, 2009 (Thawhtanni) chhun dar 12 khan Pastor R. Vanlalnghakan a vuiliam.

A chanchin : Pu Rokhuma Ralte Siakeng (Thangruma & Sons) leh Pi Lalbiaki Hmar (Asst. Matron Rtd.) te fa upa ber ni turin July 4, 1946 khan Aizawl Civil Hospital-ah a lo piang a. An unau hi 6 an ni. May 27, 1965-ah Pu VLT Muana nen inneiin fanu pathum leh fapa pakhat an nei.
Zirna leh Hnathawhna Lam : Dawrpui School-ah Primary leh Middle a zo a, 1968-ah HSLC a zova, hemi kum atang hian School of Nursing, Ganesh Das Hospital, Shillong-ah kum 4 chhung General Nursing & Midwifery a zir chhunzawm a ni.
Kum 1971-ah Assam Nursing Services-ah lutin, Silchar Medical College-ah Staff Nurse hna a thawk tan a.1972-a khan Aizawl Civil Hospital-ah transfer a ni a. 1980 atangin Public Health Sister niin Civil Surgeon’s Office Lunglei-ah a thawk leh a. Hemi kum vek hian District Chief Medical & Health Officer’s Office (DCM&HO) Aizawl-ah a awm lehin, June-August 1985-ah PHN Tutor General Nursing & Midwifery Training School, Aizawl-ah deputation-in a kal a. Chumi hnuah Public Health Nursing Officer-ah kaisangin DCM & HO Office Aizawl-ah a thawk leh a, Mizo hmeichhe zinga hetiang thawk hmasa ber a ni. 1998-99 khan Asst. Nursing Superintendent DHS ah transfer niin 2004 khan Nursing Superintendent ah kaisang leh in Civil Hospital Lunglei ah a va awm leh a. 2005 atanga a pension (July 31, 2008) thlengin Civil Hospital Aizawl-ah Nursing Superintendent hna a thawk a ni.
Kohhran leh Khawtlang Lam : A boral hian Puitling S.S. Zirtirtu a ni a. Kohhran Hmeichhe Committee Member a ni mek bawk. Dawrpui MHIP Committee Member tanglai a nih bakah MHIP Dawrpui South Group Leader a ni mek bawk.

A nat dan tlangpui : Kum 1996-ah a chhul paihsak a ni a, damdawi ei reng tura tih a nih laiin kum 2 lai chu a ei tawh lo. Kumin-ah hian insawiselna a nei ve ta zeuh zeuh a, a beng leh Sinus leh awmna te avangin CMRI (Kolkata)-ah kumin February thla khan a in check-up a, tha takin a lo haw a ni. August thla atang khan a chhuak peih ta meuh lova, August 25 atang phei kha chuan a chau zual ta hle a, “Ka thi thei mai anga” tiin tawngtai sak te a duh fo thin. August 29 zanah CARE Hospital-ah dahluh a ni a, Doctor ten a natna hi Thyriod niin an hria a, theihtawpa an enkawl chung pawha that lam a pan theih loh avangin ama beisei angin CMRI (Kolkata)-ah an refer a, Sept 8, ‘09-ah Kolkata panin investigation te an tih hnuah a Kal (Kidney) in hna a thawk lo tih hmuhchhuah a ni a. ICU-ah dahluh nghal a niin Heart Attack a nei zui leh ta zel a, hemi atang hian nikhaw hre lovin a awm zui ta a ni. Doctor ten theih tawp chhuahin Dylysis leh Oxygen te an pe reng a, Ventilator hmangin an thawktir reng bawk a. MRI (Brain), CT Scan leh X-Ray te tih a ni a, hetatang hian a chuap-ah Lymphnodes (Thal Be) thahnem tak hmuh a ni a. A taksa peng hrang hrang hnathawk tha thei lovin a siam a, Doctor-te pawn hetiang natna hi natna vang tak leh enkawl buaithlak tak a nih thu an sawi nghe nghe. Darkar tinin zual lam a pan tak zel avangin Doctor leh Nurse ten theihtawp an chhuah chungin Sept 19, zan 10:50 khan Lungaihna leh natna awm tawh lohna ramah min lo kalsan ta a ni.

Pu PC Lalchhandama kan then ta

| 5 comments ]

Pu PC Lalchhandama (K- 52) Jail veng chu Lungna in September ni 19, 2009 (Inrinni) zing dar 9 khan a boral a, atuk September ni 20 khan Maj. Thanhliran a vuiliam.

A chanchin : Pu PC Lalchhandama, Band Secretary hi Major PC. Thansanga leh Maj. Kalkhami te fapa upa ber niin, an fa hming koh a ni a. Kum 1958 January ni 13 khan Palsang khuaah a piang a. Kum 1981 Feb., ni 12-ah K. Rozuali, d/o Laithangi, Electric Veng nen Thingsulthliah-ah an innei a ni.

A hna thawh : Sawrkar hna hrang hrang a thawh hnuah kum 2008 December ni 22 atang khan Private Secretary to Deputy Speaker, Mizoram Legislative Assembly-ah deputation a dah a ni a. Hei hi a hun tawp thlenga a hna chelh chu a ni.

Rawngbawlna lam :
  1. Bazar Corps-ah Band Secretary a ni a. Bazar Corps Band alo din leh theihnaah pawh hian amah hi hmalatu leh sulsutu ber a ni. Central Division Band dintute zing a mi a ni bawk.
  2. India Eastern Territorial Staff Band dintute zing a mi niin, tunah hian IET Band Master a ni mek bawk.
  3. India Eastern Territory Music Board member.
  4. Territorial ACSAL Asst. Executive Secretary.
  5. Bazar Corps-ah Rover Scout Asst. Leader.
  6. Bazar Corps Building Board Secretary.
  7. Aizawl North I Branch Bible Society Committee member
  8. Territory Council Member.
  9. Mizo Hnam ro Chawisang Pawl Gen. Head Qtrs. Secretary.
  10. Dawrpui Adventure Club President.
A thihdan : Amah hi pa inchengvawng tak niin, hriselna lam ngai pawimawh mi tak a ni a. Insawiselna pawh a nei ngai meuh lo. Inrinni (19 Sept) tuk zing dar 3 khan a thin a nat thu a sawi a. Zing dar 7 velah chuan Dr. Rosangluaia hnenah an nupain inentir turin an kal a, doctor an nghah mek laiin nikhaw hre lovin a tlu ta a. Tichuan, Dr. Rosangluaia ho chuan Casualty-ah zawn chhoh nghal niin damdawi in thawktuten theihtawp chhuahin an lo buaipui a. Amaherawhchu chelh zawh rual a ni ta lo. Hlim tak leh rinawm taka a theihtawpa rawngbawla a lo chawimawi thin a Lalpa hnenah chuan thlamuang taka chawl hlen turin a chatuan rammawi chu 19 Sept, 2009 (Inrinni) zing dar 9 khan min pan san ta a ni.

Tv. Lalthuamliana kan chan ta

| 6 comments ]

Lalthuamliana (Thu-a) hi Pu Vanlalmuana (L) leh Pi Lalrosiami (L) te fapa neih chhun niin 24.11.1968-ah a lo piang a. A nau, Vanlalrohlupuii, w/o B. Lalenghhina, Ramthar Veng, Aizawl bak unau pianpui dang a nei lo. A pa hian 1979 kum tawpah a boralsan a, a nu hian kum 1991 khan a boralsan ve leh a ni.

A nu-in a boralsan hnu hin a pu fanu Lalrinkimi (RK-i) - a naupan tet atanga Thuamliana nu hnena khawsa - leh a nau Zaikhuma te nen Dawrpui-ah kum engemaw zat an awm a. He mi hnu hian RK-i te unau an indan hnu-ah Thuamlianate unau hi Zarkawt Venga a nu u, Pi Rothuami (L) te hnenah an khawsa zui a. Rei vak lo hnuah Dawrpuia anmahni in lamah awm lehin a hun tawp thlengin hetah hian a cheng zui ta a ni.

Infiamna lam, a bik takin football lamah hian a tui hle thung a, veng aiawh pawhin vawi duai lo a khel ve a ni. A phak tawk tawkin khawtlang thiltih leh thlanlaih nikhuaahte tel ve thinin chhhiatni thatni-ah a theih ang angin a inhmang ve thin a ni. Thenrual kawm thiam tak ni mah suh se thian ngaina tak a nih avangin thenrual a khawm hnem thei hle thin a. Mi khawngaih thei tak a ni a, mi baihvai leh chhumchhe zawk ten an bel ve fo thin ani.

A hun hnuhnung :
Thuamliana hian a nun a uluk tawk loh avangin kum engemaw kalta atang khan a hriselna a tha vak lo a. A farnu, Rohlupuiite hnenah a nawmsam loh changin a awm thinin, damdawiin lamah pawh enkawl a ni thin a ni. Mi inthlahrung leh tlawmngai ve tak a nih avangin a theih loh tawpah lo chuan a unaute pawh a pan ngai meuh lo. A thin (liver) that loh avangin a chau hret hret zel a. Han that lailawk chang nei mahse a tha chhuak tak tak thei lova. Tun thla tir lam khan a chau deuha mahni inbuaipui hlei thei lova a awm avangin a naute in lamah hian a awm thla leh a. A chauh zual deuh avangin ni 12.9.2009 khan Aizawl Civil Hospital-ah dah luh a ni a. Doctor leh nurse ten theihtawp chhuaha an enkawl chung pawhin that lam a pan thei lo a. Ni 16.9.2009 chawhnu dar 2:00 khan LALPA hnena chawl hlen turin minlo hawsanta ani.

Tv. Joshua kan chan ta

| 2 comments ]

Tv Joshua b/o Michael Rawnliana, Dawrpui West chu Sept.13, 2009 (Pathianni) zan dar 11:30 khan a boral a, a tuk thawhtanni khan Dawrpui thlanmualah vuiliam a ni.

B.P. Sang

[ 14 September, 2009 | 16 comments ]

- Dr Thangchungnunga, MS (Ortho)
Aizawl khawpui chu BP Sang, pumpuina, cancer-te kan ngah ta hle mai a, kan fimkhur ve deuh a ngai ta a ni.Chaw te hi tui tih avanga ei teuh ai chuan puar tawk tawka ei a, ei zin deuh zing chhun zanaah te ei mai tur. Pumpui hi a fan thei a, i ei teuh teuh chuan a fan zel a, ip lianpui ang a ni ta mai a, i ei tlem chuan a sawng te ve hret hret a, puar tho si taksa tana tawk bawk si i ei thei dawn a ni. Tlangval apumpa dul kiar luah mai chu a mawi lo hlein, ei a thei hle tih a hriat a. Mahni kan in control zawh loh avanga BP sang te, Diabetes te, pumpuina te kan ngah ta em em mai anih hi. Dam rei deuh nan te lo insum ve teh.

Blood Pressure sang hi a san dan a in anglo a, Chuvangin mahni normal BP hi hre theuh ila, eng tik ni-ah emaw i buai palh takin. Kan ei luat avanga kan tuar a nih chuan vui thei kan ni lo. Chuvangin i BP a sang chuan reiloteah i lung a ti chak lo ang a, i chuapin a tuar leh anga buaina hlir a ni mai. Chuvangin ei leh in te hi chin tawk nei ila, vawikhat BP a sang tawh chuan ‘kumkhua atan tiam tlat e’ tih nen a in ang reng.

BP damdawi tha, kolkata-a an proof tawh phuihnam hi tam deuh (a hnah chang a tha) chhum teuh la, zing leh tlaiah glass no 1 in inziah la, litre 5 vel i siam chuan thla 1 lai a daih ang. I ei zawhah litre 5 vel tur chhum leh la chhum lo chat lovin in in mai rawh, a tha . A chhiat i hlauh chuan fridge-ahte dah la, anih loh leh Agriculture office kawt velah sawn preservative an zuar ve a, sawh khat te chu telh ve la, a tha mai thei. A thlum si kan product a ni bawk a damdawi in in lovin lo in ve teh a tha ania.

Thlanmual-Kum 99-a upa

[ 11 September, 2009 | 6 comments ]

- ice
Mi tam takin, Dawrpui Veng hi “Aizawl ti Aizawl tu a ni” an ti thin, a ni tak a, Bazar hmunpui anih avangin khaw dang atanga Aizawl kalte pawhin Dawrpui Venga an bazar loh chuan Aizawl kalah an inngailo hial thin! Sorkar Damdawi In awmna a ni a, Mizoram Police Station lian ber awmna a ni bawk, heng bakah hian Dawrpui Veng hian pawimawhna tam tak a neih avangin kan thlanmual hlutna chungchanga rilrua awm thenkhat te i'n sawi ve thung teh ang.

Aizawl-a Veng dang tam takte ang bawkin Dawrpui Veng hian kan thlanmual tawt tawh lutuk chu kan buaipui a. Dawrpui Veng atang hian veng engemawzat an lo indang tawh a, chung zinga veng engemawzat chuan an indan hian thlanmual dang nei chuanglovin Dawrpui thlanmual hi min tawm zui zel a, kum 1910-a hman tan, Dawrpui thlanmual chu a lo tawt ta hle a, a kum 99-na, kum 2009-ah chuan thlanmual thar kan ngaihtuah a lo ngai ve ta hial a.
Thlanmual hlu a ni :
Dawrpui thlanmual hi Hla phuah thiam-Vankhama te, Zaipawl hla lar tak, ‘Inthen hnute kan intawk leh ang’ tih te Kristian Hlabu-a hla lar tak ‘He khawvelah hlim leh muanga ka thut laiin’ (KHB No. 514) tih hla leh hla dang engemawzat phuahtu-C.L. Thanga te, Kristian Hla bu lama thawhhlawk tak-Zawngauva (C. Dinthanga pa) te, Mizo Zaipawl hlapui ropui tak 'Ram eng mawi' tihte leh hla dang tam tak phuahtu-Vanmawia (Remkimi Cherput pu) te, Unau zaithiam, David-a te Unau hming putu-David Lalthantluanga te, Zaithiam-F. Lalnunfima te, Mizo zinga M.A. pass hmasaber-Khawtinkhuma te, leh Mizo sumdawng hlawhtling hmasa-Pachhunga, Buangthanga, Lalhema etc. te, Pastor hmasa-Pastor Thanga te, Mizoram Chief Minister hmasaber-Ch. Chhunga te leh Minister anih laia chatuan ram pan ta-Aichhinga te leh mi pawimawh dang tam tak an zalhna hmun a ni a. Heng kan mi hmasa Mizo hnam Arsi lian te thlan hi a hlu tulh tulh dawn a ni.

He kan thlanmual hlu tak hi a lo tawt tak viau si-ah chuan hmun dang kan dap a lo ngai ve ta a, thlanmual thar tur chu Mualpui ram-ah, tha tak mai kan nei ta, a lawmawm kher mai.
.....lo’ng maw? :
Kan thlanmual hi lo tawt ta viauin thlanmual thar hi kan hman hunte lo thleng pawh ni se, Tuna Dawrpui Thlanmual hi a la hlu dawn chauh a, a awmna a laili a, a sir kual tin maiah nek sawr in a awm mek a, veng thenkhat thlanmual hluite anga In a din khah mup maite pawh a hlauhawm thei hialin a lang a. Kan hruaitu fel tak takte hian Mizo mipuite mai nilo, ram dang atanga lo kal khualzinte tan pawha tlawh chakawm khawpa siam dan kawng zawng sela a va duhawm em! A hmun a rem a, tunah phei chuan ralkhat atanga thlir pawhin a ngaw khup mai a, Green area kan mamawhna hrechiangtu kan hruaitute hian a ngaihna an hre ngei ngei ang. A pumin a theihlo a nih pawhin a chung zawl chin tal khu chu thlan hungnate thiat vekin, thlan lung te pawh inang tlang deuha siama, hmuhnawm leh tlawh chakawm tham khawpa siam tura tun atanga ngaihtuahna sen tan a tha lo’ng maw?
A chungzawl-ah zel aw? :
A hming tumtu Dawrpui hian kan thlanmual hman mek hi a tawt tawh avangin a chungzawl tlansanin a mawng lam kan hmang ta deuh ber a, kan thlanmual min tawmtu veng dangte hian min renpui ve lemlo nge...a chungzawl tha lai apiangah thlan an lai mai zel thung a, a neitu zawkina a hla lam pan pan mai hi a tul lem em ni tih mai palh a awl rum rum mai a...?

West Hnatlang

[ 09 September, 2009 | 5 comments ]

September ni 5, 2009, Inrinni khan Dawrpui West Welfare chuan Dawrpui West huam chhung kawngkam sam fai leh Welfare thutthleng tur, thutthleng sei siamin an hnatlang a, member thawk chhuak an tam hle.

Pics : Aitea

Japanese Encephalities

[ 07 September, 2009 | 6 comments ]

- Dr Thangchungnunga, MS (Ortho)
Tunlai hian Virus infection chi khat “Japanese Encephalities” an tih mai hi Assam-ah a leng mek a. He natna hi chhuah chang nei a ni a, vei palh pawh awl tak a ni. Miin a vei chuan (Thluaka khawsikpui lut) kan tih ang chi hi a ni a. Khawsik leh Kaihte, engmah hre lova boral mai theih a ni ve tho a. Sawi fo ang khan Virus hi a tam em em a, mahse kan taksa hian a do tur sipai hi a siam ve zel a. Chung chuan an lo hmet hlum zel a; kan veilo a ni mai a. Kuta inkaichhawn hi a tam ber anih avangin kutsil ngun a ngai hle tih hriat tur.

Tunhma pawh khan hetiang natna niawm taka damlo hi kan lo nei ve zauh zauh thin a, test-nate kan neih loh avangin a ni chiah kan ti thei lo a. Mahse fimkhur a tha. Swine Flu ang tho hian kan taksaa sipai rual an tam that leh kan dam a, an that vak loh chuan natna kan vei hma mai a ni.

Tin, tun ang hunlai, a hun lova ruah sur fo mai hian natna a tichhuak duh hle a. Chuvangin, tui in turte thianghlim tawk a ni em? tih hriat a tha. Khawthalo a leng leh tep tawh tihna a nih chu! Pa changkang deuhin changkanglo deuha Septic Tank sah a, tuihawka luantir kan la awm hi chu sim a hun ta hle. Khawthalo lenna chhan chu kan ek kan ei leh tihna mai a ni.

Dance Dance

[ 03 September, 2009 | 8 comments ]


Hey! Santosh umara ha....
(Non Mizo Christian Convention 2007@Zarkawt Biak in)

ALLERGY

[ 02 September, 2009 | 8 comments ]

- Dr Thangchungnunga
Allergy (thil huat neih) hi mizo tawnga a tlukpui a awm loh avangin Allergy tih hi kan hmang Mizo ta ni berin ka hria a. Chuvangin Allergy kan ti mai ang a. Thil ei leh in te, damdawi te huat ngah em em ho hi allergy nei an ni a, he allergy hi taksaa protein chikhatin a siam a ni a, kan genetic chain (inthlah chhawnna)-ah pawh hian a tel ve zel a. Chuvangin allergy nei dinhmun hi hriat chian a tha.

Allergy i nei a nih chuan heng damdawi sulfa, cillin chi ho reng reng hi haw turah inngaih a tha. Tin, ruhseh an vei duh a, asthma te, sinus (sinusitis) te an vei hma bikin vei thei dinhmunah an ding reng tih hriat tur.

Allergy hi phai lamah pawh test-na chu a awm a, mahse enge i huat ber tih hi test sen pawh a ni lo. Boruak a vaivut leng te, lazam te, boruak inthlak te, chawhmeh rim dang deuh te, sawisen a ni lo. Chuvangin fimkhur a chet thianghlim te, kuhva, vaihlo, sahdah etc. te tih ve loh a tha. A tihdamna tak tak a awm lo. Inthlah chhawn theih a nih vangin mahni inhriatchian a ngai a ni ber e.