HA (Teeth)

Pathian min siam dan hi felfai tak a ni a, naute pawhin thil an ei ve theih nan hahlam (Ha lem or deciduous teeth) hi kum 1 hmain a rawn to a, an duh duh an seh ve thei a ni. Hemi hnu hian kum 6 an lo nih atangin Ha tak tak (permanent teeth) a lo to leh thin a. Chuvangin, a enkawl lam hi kan uluk a ngai a, nausen leh naupangte an kut an hman thiam atangin ha nawh zirtir a, thil ei zawha tui in tir ziah te, kamthuah te, la tawng thei lo pawh ni se an hre vek a, zirtir nghal ngei ngei tur a ni.

Hahlam tam tak a chhiat awlna em em chu, thilthlum, sweets, chocolate etc. an ei tam a, an kam an thuah leh lo a, hei hian a ti chhe thin a ni. Naute kum 1 lek pawh kam thuah leh thil ei zawh a tui ina thuah zirtir la, a thiam nghal mai ang. Taimak erawh a ngai. Tin, Ha hi Pathianin kan dam chhung a rei emaw rei lo emaw, daih tura a siam a ni a, a enkawl dan a dik loh vanga phawi ngai leh nget leh nate an ni thin a. Kan ka chhungah hian natna hrik hi a za tel fe an awm reng tih hriat tur a ni. Chuvang a nia, mihring seh reng reng a pun/pan deuh vek nachhan.

Thlai kan ching a, a lo to a, duat taka tui pek leh a bul vel tihfai that chu kan hna a ni ang hian, kum 100 chhung daih tura siam rawn chawr chhuak Ha hi naupan lai atanga enkawl zirtir tur. Ha-na leh ha-nget nei vak vakte hi kan Pathian thilsiam enkawl that peih loh vang a ni e. I taksa pum kha Lalpa duhzawnga fai leh thianghlima i siam chuan Ha na i nei mai mai lo ang.

Kan Ha var hi enamel an ti a, a khawk ve thei a, a nem ve thei bawk, hei pawh hi ei leh in kan uluk loh vang a ni. Tin, Ha kara tang thei thil ei chiam te, sa te pawh hi kan ei nasa lutuk a, kan Ha hi sa eina tura siam a ni chiah lova chuvangin kan chhum a, kan ei thei chauh a ni. Sa ei chi chuan ngho leh Ha tha tak an nei a, chhum ngai lovin an ei mai a ni.

Chuvangin kan Ha hi taksa zawng zawnga uluk taka tette atanga enkawl ngai a ni. Naupang tete zan mut dawnah Ha nawh thin a, a theih chuan zingah, chhunah, tlaiah pawh nawh leh thin tur. Hei hi kum 1 an pelh atang chuan zirtir ngei ngei la, an dam chhungin a theihnghilh tawh lo ang. Thingtlanga kalin, Ha nawhna ken loh pawhin thingtang, Neem tangte leh eng pawh Khiang tangte pawhin a nawh theih tihte zirtir a tha. I Ha-ah i nihna a lang.